Czy twoje dziecko potrafi przez kilka dni się nie wypróżniać? Zdarzają mu się kłamstwa, że się załatwiło, gdzie prawda jest zupełnie inna? Maluch często skarży się na bóle brzucha, a jego brzuszek jest mocno wzdęty, przez co bywa rozdrażniony i poddenerwowany? Mogą to być objawy zaparć nawykowych. Czym one są? Dlaczego dotknęły właśnie twoje dziecko?
Czym są zaparcia nawykowe?
Często mylone są z popularnym zatwardzeniem. Zaparcia nawykowe są u dziecka świadomym powstrzymywaniem się przed oddaniem stolca. W większości przypadków nie mają nic wspólnego z chorobami czy stanami zapalnymi. Spotyka to blisko 10% dzieci.
Co rozumiemy przez zdrowe oddawanie stolca?
- 1-2 razy dziennie u dzieci między 1. a 4. rokiem życia;
- od 1 na trzy dni do 3 razy dziennie u dzieci w wieku szkolnym.
O zaparciach nawykowych mówimy, gdy dziecko wypróżnia się zdecydowanie rzadziej, np.: raz w tygodniu.
Do czego mogą prowadzić przewlekłe zaparcia u dzieci?
Mogą one prowadzić do osłabienia czucia odbytnicy, co z kolei prowadzi do gromadzenia się coraz to większej ilości stolca w jelitach. Dochodzi także do drażnienia ścian jelit przez twardy i zbity stolec. Może dochodzić do wysięku zapalnego przez co pupa i bielizna często bywają brudne.
Objawy zaparć nawykowych u dzieci
- częste bóle brzucha,
- wzdęcia i uczucie niepełnego wypróżnienia,
- brak apetytu lub jego osłabienie,
- częste brudzenie bielizny,
- stolec z krwią (powoduje to zbyt duży stolec, który uszkadza śluzówkę jelit),
- ogólne rozbicie i rozdrażnienie,
- zmęczenie i bóle głowy spowodowane wchłanianiem się toksyn z zalegających mas kałowych w jelitach.
Zaparcia nawykowe u dzieci – przyczyny
W większości przypadków (około 90-95%) mają one charakter czynnościowy, w pozostałych 5-10% mają swe podstawy w chorobach. Bardzo często ciężko szybko ustalić konkretną przyczynę zaparć. Jednak do głównych powodów zaliczamy:
- odwodnienie,
- zbyt mała ilość ruchu w codziennym funkcjonowaniu,
- u niemowląt – rozszerzenie diety,
- u starszych dzieci – nauka korzystania z nocnika i nauka kontroli wypróżnień,
- stres związany z nowym etapem w życiu (np. rozpoczęcie edukacji przedszkolnej lub szkolnej),
- strach przed bólem przy wypróżnieniu,
- słabe mięśnie brzucha,
- stres związany z kłótniami u rodziców dziecka,
- obrzydzenie i wstyd związany z wypróżnieniem,
- niechęć do załatwiania się poza domem.
Jak rozpoznać zaparcia nawykowe u dzieci?
By rozpoznać zaparcia nawykowe musi zostać przeprowadzony dokładny wywiad z lekarzem oraz oględziny krocza i odbytnicy w celu znalezienia ewentualnych nieprawidłowości. Dodatkowo lekarz może zalecić: RTG jamy brzusznej, rektroskopię lub kolonoskopię, test Hintona, manometrię odbytu czy elektromiografię mięśni dna miednicy.
Wywiad musi być szczery. Lekarz musi wiedzieć czy zdarzyło ci się krzyczeć na dziecko za załatwienie się obok nocnika czy brudną bieliznę. To też ma wpływ.
Jak leczyć zaparcia nawykowe u dzieci?
Często niezbędna jest długotrwała i łączona terapia przy współpracy specjalistów i psychologa. Konieczna tutaj jest także pełna akceptacja i wsparcie ze strony rodzica. To, aby nie dokładał on stresu dziecku i nie okazywał frustracji w momencie, gdy dziecko nie może się załatwić.
Jeżeli chodzi o leczenie farmakologiczne, najpopularniejsza jest tzw. wlewka doodbytnicza lub czopki. U dzieci poniżej 2. roku życia wlewka jest z soli fizjologicznej lub laktulozy.
Są także domowe sposoby jakimi możemy pomóc dziecku. Dieta powinna być odpowiednio zbilansowana i bogata w błonnik. Dziecko powinno dziennie przyjmować także solidną dawkę płynów. Przez płyny rozumiem wodę i jej pochodne, żadne słodzone czy gazowane napoje.
Do diety warto dołączyć suszone śliwki, daktyle czy rodzynki. Poprawiają one perystaltykę jelit. Zdrowe jest także wprowadzenie treningu defekacyjnego, czyli uczęszczanie do toalety po posiłkach by ćwiczyć rytm wypróżnień.
A na koniec…
Warto oswajać dziecko od najmłodszych lat z tematyką wypróżniania, na przykład poprzez książeczki tematyczne. Sprawią, że kupa nie będzie dla nich tematem tabu. Dziecko dowie się czym są odchody oraz jaki proces towarzyszy ich powstawaniu.
Szczerze zachęcam was do dyskusji i dzielenia się swoimi doświadczeniami, a także do udostępniania postu w celu edukacji większej części społeczeństwa.
#wykapananiania
